ฝุ่นพิษ PM2.5 เป็นฝุ่นพิษที่เป็นปัจจัยสัมพันธ์กับ การป่วย พิการ และเสียชีวิตของชาวโลกในปัจจุบันมากที่สุด ปี พ.ศ. 2558 จากข้อมูล 195 ประเทศ พบว่า PM2.5 ที่มากกว่า 2.4 มคก./ลบม. สัมพันธ์กับการเพิ่มการติดเชื้อปอดบวม มะเร็งปอด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ในทุกกลุ่มอายุ
เมื่อเข้าสู่ช่วงปลายฤดูฝนถึงต้นฤดูหนาว หมอทุกคนจะรู้ดีว่าต้องเตรียมรับมือกับผู้ที่ป่วยด้วยโรคที่มาพร้อม ๆ กับการเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสอย่างโรคไข้หวัดใหญ่ เพียงแต่ในปีนี้หมอคิดว่าเราอาจต้องจับตาดูกันอย่างใกล้ชิดอยู่สักหน่อย เพราะโรคไข้หวัดใหญ่ในปีนี้นั้นอาจเป็นเรื่อง “ใหญ่” กว่าที่คิด
หมอเคยคิดเล่น ๆ ว่า บางทีถ้าเราเขียนใบสั่งยาให้ผู้ป่วยไปออกกำลังกายอย่างจริงจังเลย เช่น เดินเร็ว ๆ สัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละ 20-30 นาทีได้ก็คงจะดีนะครับ เพราะการออกกำลังกายที่เหมาะสมสามารถป้องกันและรักษาโรคได้หลายอย่าง ไม่ต่างจากการรับประทานยาราคาแพงเลยทีเดียว เรียกได้ว่า การออกกำลังกายเป็นดั่งยาวิเศษขนานแท้จริง ๆ
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์เตือนว่าในฤดูฝนนี้ให้ประชาชนระมัดระวังน้ำจากฝักบัว สปา ก๊อกน้ำ เนื่องจากพบเชื้อแบคทีเรียก่อโรคปอดอักเสบมากที่สุด
มือชา เป็นปัญหาที่พบได้ทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย ส่วนใหญ่มักพบในคนที่ต้องทำงานกับคอมพิวเตอร์เป็นประจำ เช่น โปรแกรมเมอร์ นักออกแบบ พนักงานบัญชี รวมถึงผู้ที่ต้องใช้มือหยิบจับสิ่งของต่าง ๆ ในท่าซ้ำ ๆ เดิมๆ ติดต่อกันเป็นเวลานาน
พยาธิตัวตืดมีหลายชนิด แต่ที่พบบ่อยคือ พยาธิตืดหมู และ พยาธิตืดวัว สามารถก่อให้เกิดโรคในคนได้ 2 ลักษณะ คือ พยาธิตัวอ่อนเป็นถุงคล้ายเม็ดสาคูในเนื้อเยื่อ (พบเฉพาะตืดหมูเท่านั้น) และ พยาธิตัวแก่ในลำไส้ (พบทั้งตืดหมูและตืดวัว)
ถุงพยาธิตัวอ่อนที่เนื้อเยื่อ
เกิดจากการกินไข่พยาธิที่ปะปนมากับอาหาร เช่น ผักดิบ หรือกินไข่พยาธิที่ติดมือเข้าไป อาจเกิดจากการขย้อนปล้องแก่ของพยาธิที่อาศัยอยู่ในลำไส้ย้อนกลับเข้าสู่ในกระเพาะอาหาร ปล้องแก่ที่เต็มไปด้วยไข่ถูกย่อยโดยน้ำย่อยในกระเพาะอาหารแตกออก ตัวอ่อนที่อยู่ภายในฟักออกจากไข่ไชทะลุผนังลำไส้เข้าสู่กระแสเลือดและระบบน้ำเหลืองกระจายไปทั่วตัว แล้วไชทะลุผนังหลอดเลือดและหลอดน้ำเหลืองส่วนปลายเข้าไปเจริญเติบโตเป็นตัวอ่อนในเนื้อเยื่อ ได้แก่ เนื้อเยื่อใต้ผิวหนัง กล้ามเนื้อ แขน ขา กะบังลม อาจไปอยู่ในระบบประสาท สมอง เยื่อหุ้มสมอง ไขสันหลัง ลูกตา หัวใจ ปอด ตับ ช่องท้อง
เนื่องจากพยาธิตัวอ่อนที่ฝังตัวอยู่ในเนื้อเยื่อเหล่านี้เป็นสิ่งแปลกปลอม เซลล์ในระบบภูมิคุ้มกันจึงมาห้อมล้อมเพื่อกำจัดสิ่งแปลกปลอม จึงเกิดการอักเสบขึ้น แล้วเนื้อเยื่อโดยรอบก็สร้างเยื่อพังผืดมาหุ้มพยาธิเหล่านี้ไว้...
ทุก ๆ 1 ชั่วโมงที่เรา “นั่ง” เพิ่มขึ้น สัมพันธ์กับการเพิ่มโอกาสตายจากโรคหัวใจและหลอดเลือด 4% จากมะเร็ง 1% และตายจากทุกสาเหตุ 3%
เมื่อเอ่ยถึง “ความอ้วน” ประเด็นที่คนส่วนใหญ่มักนึกถึงคงหนีไม่พ้นเรื่องการลดน้ำหนัก มีคำแนะนำจำนวนไม่น้อยที่ถูกบอกต่อกันมา หลายอย่างยังคงเป็นที่สงสัยว่าได้ผลมากน้อยแค่ไหน
“ฉันตื่นขึ้นมาในตอนเช้า มันเป็นเช้าแรกของปีที่อากาศดี ฉันบิดกายไปมา แขนเหยียดสุด หวังสลัดให้ตัวขี้เกียจหลุดออกไป ระหว่างที่ฉันหมุนตัวลงไปด้านซ้าย ขาสองข้างแตะพื้นแล้วลุกยืนขึ้น แต่แล้วฉันสังเกตเห็นว่า ตัวฉันหดเล็กลง เล็กลง เล็กลง จนตัวเท่ากับแก้วกาแฟที่วางอยู่หัวเตียง ฉันเงยหน้ามองเพดาน นี่มันเกิดอะไรขึ้น ฉันตบหน้าตัวเองเบา ๆ มันไม่ใช่ความฝัน ฉันกลายเป็นมนุษย์จิ๋วขนาด 4 นิ้ว เหมือนสาวน้อยอลิซในดินแดนมหัศจรรย์ แล้วอีกไม่นาน อาการปวดหัวก็ตามมา”
โรคสมองเป็นโรคที่มีความซับซ้อน บางครั้งก็แปลกประหลาด จนเหล่านักเขียนเอาพล็อตเรื่องจริงมาอิงเป็นนิยายขายดีหลายต่อหลายเรื่อง Oliver Sack ประสาทแพทย์ชื่อดังเขียนหนังสือเกี่ยวกับอาการทางสมองของผู้ป่วยที่เขาพบเจอ และถ่ายทอดออกมาเป็นหนังสือน่าอ่าน ไม่ว่าจะเป็น “A man who mistook his wife as a hat”...
