สวยใสสไตล์ไทย

ว่าด้วยเรื่องความสวย ไม่ว่ายุคไหนก็มีเครื่องประทินผิวมาให้ผู้หญิงเลือกอย่างหลากหลาย ยุคปัจจุบันอาจรวมทุกเพศทุกวัยที่สนใจทั้งเรื่องสุขภาพและเรื่องความดูดีของรูปลักษณ์ หน้าตา ผิวพรรณ ยิ่งยุคออนไลน์มีการสร้างข้อมูลให้เกิดความเชื่อว่ามีผลิตภัณฑ์สร้างการเปลี่ยนแปลงได้ภายในข้ามคืน ทั้งยังทำให้การเข้าถึงผลิตภัณฑ์เกิดอย่างกว้างขวาง สร้างมูลค่าทางการตลาดมหาศาล ดึงดูดใจให้มีผู้ประกอบการเข้ามาในตลาดผลิตภัณฑ์ความงานอย่างมาก ผู้ขายเพิ่มมาก ก็ต้องสร้างความโดดเด่นให้ผลิตภัณฑ์ดูน่าใช้กว่าของคนอื่น การโฆษณาชวนเชื่อให้อยากใช้ก็ใช้กลยุทธ์ที่แนบเนียนล้ำหน้ายิ่งขึ้น

เรื่องความสวยเป็นเรื่องที่มีทัศนะทางสังคมเข้ามาเกี่ยวข้อง พิมพ์นิยมของแต่ละสังคมอาจแตกต่างกันไป อย่างในสังคมไทยเรื่องความขาว เป็นเรื่องที่ถูกมองว่าสวย นอกจากขาวยังต้องมีผิวใสอมชมพู ซึ่งบอกถึงความอ่อนเยาว์ และยังอาจรวมทั้งความเนียนใส ไม่มีสิว ฝ้า จุดด่างดำ การตลาดจึงใช้ทั้งค่านิยมเดิมที่มีในสังคม และใช้กลยุทธ์เติมเข้าไป จนทุกคนไม่สามารถปฏิเสธการใช้ผลิตภัณฑ์ได้

อย่างการโฆษณาให้ผิวสีที่คล้ำสามารถขาวขึ้นได้ รอยต่าง ๆ ลดเลือนได้ ความเต่งตึงเพิ่มขึ้น เป็นการเติมสิ่งที่ทุกคนมีพื้นฐานความเชื่ออยู่เดิมไปพร้อมกับสร้างความเชื่อหรือค่านิยมใหม่ ซึ่งประเด็นการสร้างค่านิยมใหม่เป็นประเด็นที่
น่าเป็นห่วง ทำให้สิ่งที่มีอยู่เดิมหรือสิ่งที่ติดตัวมาที่แตกต่างจากคนอื่นกลายเป็นข้อด้อย

ถ้าดูแนวทางการโฆษณาให้เชื่อ และอยากซื้อผลิตภัณฑ์มาใช้ ใช้วิธีการทำให้รู้สึกว่าการมีรูปลักษณ์อย่างขาวใส
ไม่อ้วน ดูอ่อนเยาว์ เป็นรูปลักษณ์ที่เป็นที่นิยม ใคร ๆ ก็ชอบ ทำให้มีคนรัก ทำให้ประสบความสำเร็จในทุกด้าน ทั้งเรื่องส่วนตัวและการทำงาน ในขณะที่การมีรูปลักษณ์ที่ตรงกันข้ามเป็นเรื่องน่าวิตก ไม่น่าดู และส่งผลทางลบกับชีวิต บางโฆษณาอาจถึงขั้นล้อเลียนให้อับอาย ทำให้ขาดความมั่นใจในความเป็นตัวเอง ที่สำคัญใช้การตอกย้ำว่าต้องใช้ผลิตภัณฑ์เท่านั้นจึงจะสามารถเปลี่ยนแปลงได้ ความมหัศจรรย์ที่ผลิตภัณฑ์เปลี่ยนได้ทุกอย่างที่เป็นอยู่ นอกจากนี้อาจใช้การตลาดอื่น ๆ เช่น เรื่องราคา ผลการศึกษา ใช้คนมีชื่อเสียงโดยเฉพาะดารา ผู้ประกอบอาชีพด้านสุขภาพ เป็นต้น

ช่องทางสื่อที่หลากหลายกับการเห็นโฆษณาที่ตอกย้ำ ความเสี่ยงที่เกิดจากการใช้ผลิตภัณฑ์อาจถึงเสียชีวิตได้ ธุรกิจความงามกับสุขภาพที่สร้างความเข้าใจผิด เป็นสิ่งที่เด็กรวมทั้งสมาชิกทุกคนในครอบครัวต้องเท่าทันกับเรื่องโฆษณา หลักการพื้นฐานคือ สร้างความเชื่อมั่นว่าเราเป็นผู้ตัดสินใจและเลือกที่จะใช้หรือไม่ใช้ จะเชื่อมั่นหรือมีวิจารณญาณในการเลือกก็ต้องได้รับการเรียนรู้ที่จะแยกแยะโฆษณาออกจากข้อมูลหรือข้อเท็จจริง รูปแบบโฆษณาโดยทั่วไปมี 2 แบบ แบบแรกเป็นแบบที่คุ้นเคย มีพื้นที่หรือช่วงเวลาโฆษณา เช่น ในรายการวิทยุ โทรทัศน์ มีช่วงโฆษณา ในสิ่งพิมพ์มีหน้าโฆษณา แบบที่สองสอดแทรกอยู่ในเนื้อหา เรียกว่าเป็นโฆษณาแฝง อาจวางประกอบอยู่ในเนื้อหา หรือมีการทำให้เหมือนเข้ามาเป็นส่วนหนึ่ง ความแนบเนียนในการสอดแทรกเป็นกลยุทธ์ที่จะพยายามทำให้เกิดความน่าเชื่อถือในการใช้ ในสื่อบางประเภทอย่างช่องเคเบิล อาจเป็นโฆษณาทั้งหมดของทั้งช่วงเวลา

การรับรู้ว่ามีโฆษณาเพื่อให้สามารถทำความเข้าใจเป้าหมายของการโฆษณา ว่าต้องการขายสินค้า ผู้ซื้อเลือกได้ว่าจะซื้อหรือไม่ซื้อ และสามารถรู้ว่าโฆษณาสามารถตอกย้ำจนอาจทำให้เกิดการเปลี่ยนการตัดสินใจได้ การมีช่วงระยะเวลาไม่ซื้อทันทีที่เกิดความต้องการเป็นสิ่งที่ช่วยให้อารมณ์ที่ถูกเร้าจากตัวโฆษณาลดระดับลงจนสามารถใช้ข้อมูลหรือข้อเท็จจริงมาประกอบการตัดสินใจได้ดีขึ้น นอกจากนี้ต้องรู้จักการใช้กลยุทธ์ทางการโฆษณา อย่างการใช้ดารามาเป็นผู้รีวิวสินค้า ในหลายประเทศจะกำกับให้ผู้โฆษณาต้องมีการใช้สินค้าจริงด้วย สำหรับประเทศไทยมีแต่ข้อตกลงด้านโฆษณา การพูดถึงสินค้าจึงเป็นการพูดจากข้อมูลสินค้า ไม่มีการใช้จริง

แต่ที่สำคัญที่สุด กลับมาที่ความรู้สึกต่อตนเอง รูปลักษณ์ภายนอกเป็นเรื่องเฉพาะตัว สีผิวของคนเราแตกต่างกัน การเปลี่ยนแปลงของร่างกายเป็นไปตามอายุและการดูแลตนเองเป็นหลัก ในช่วงวัยรุ่นเป็นช่วงที่อ่อนไหวกับเรื่องรูปร่าง เป็นช่วงที่ร่างกายกำลังเปลี่ยนแปลง รูปทรงร่างกายต่างกันออกไป บางคนมีช่วงต้นขาใหญ่ บางคนขาเล็ก เป็นช่วงที่เป็นสิวได้ง่าย ความอยากสวย อยากดูดี ได้รับความสนใจเป็นเรื่องธรรมชาติ อารมณ์ความรู้สึกแบบนี้ทำให้เปิดใจรับโฆษณาและตัดสินใจเร็ว ดีที่สุดใจเย็น ๆ อย่ารีบซื้อ ลองตรึกตรองดู หาข้อมูลจากแหล่งที่เชื่อถือได้ ที่สำคัญ เลือกการดูแลตัวเองแบบที่สามารถทำได้โดยไม่พึ่งพาผลิตภัณฑ์

การมีกิจกรรมที่หลากหลาย การมีกลุ่มมีเพื่อน น่าจะเป็นตัวช่วยดึงความสนใจ ไม่อยู่กับสื่อออนไลน์ที่เต็มไปด้วยโฆษณาชวนเชื่อมากเกินไป กิจกรรมยังช่วยให้วัยรุ่นค้นหาตัวเอง มีความพอใจกับตัวเองแบบที่เป็น ครอบครัวเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยให้วัยรุ่นได้มีกิจกรรมทางเลือก และช่วยให้รู้สึกว่าสามารถพูดคุยกับคนที่วางใจได้ จะสวยจะใส ก็สวยใสในแบบของตัวเอง ตอนนี้กระแสออเจ้ามาแรง สวยใสสไตล์ไทยน่าจะเข้ากับรูปลักษณ์ที่ติดตัวมาได้โดยไม่ต้องอาศัยผลิตภัณฑ์ให้สิ้นเปลือง แถมยังไม่เสี่ยงกับอันตรายอีกด้วย

ภาพประกอบโดย วาดสุข

Resource: HealthToday Magazine, No.206 June 2018