ฝุ่นในบ้าน เกิดจากเส้นใยจากเสื้อผ้า พรมปูพื้น เครื่องที่นอนโดยเฉพาะพวกที่เป็นนุ่น สำลี เซลล์ผิวหนังและผมที่หลุดร่วง รังแค เศษอาหาร หรือขนของสัตว์เลี้ยงที่แสนน่ารัก เศษชิ้นส่วนเล็ก ๆ และสิ่งขับถ่ายของแมลงโดยเฉพาะแมลงสาบ แบคทีเรีย เชื้อรา รวมทั้งตัวไรที่อาศัยอยู่ในฝุ่นละอองทั้งที่ตายแล้วและยังมีชีวิตอยู่ ตัวไรในฝุ่นมีขนาดเล็กมาก มองด้วยตาเปล่าแทบไม่เห็น ต้องใช้กล้องขยายส่องดู มันมีชีวิตอยู่ได้โดยการกินขี้ไคลและรังแคของคน และชอบอาศัยอยู่ตามที่นอน หมอน พรม เอกสาร หนังสือ
ฝุ่นที่เรามองเห็นตามหน้าจอทีวีหรือบนโต๊ะนั้นมีขนาดใหญ่ไม่ค่อยสร้างปัญหากับเรามากนัก เพราะมันจะถูกกรองไว้ในจมูกซึ่งเราสามารถกำจัดออกไปได้ก่อนที่มันจะก่อปัญหาสุขภาพ ขนาดของฝุ่นที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพนั้นเป็นฝุ่นที่มีขนาดเล็กมาก เล็กกว่า 10 ไมครอน (เราสามารถมองเห็นฝุ่นผงที่มีขนาดตั้งแต่ 50 ไมครอนขึ้นไป , 1ไมครอน= 1/1,000,000 เมตร, 25,000ไมครอน= 1 นิ้ว ) ลองนึกดูเล่น ๆ นะคะว่าถ้าฝุ่นเล็กจิ๋วเหล่านี้มารวมตัวกันแล้วเราสูดดมมันเข้าไปจะเกิดอะไรขึ้น อาการเบื้องต้นคือทำให้เกิดอาการแสบคันจมูก คันคอ หากสะสมเป็นระยะเวลานานจะเกิดปัญหาในส่วนของระบบหายใจ คำถามคือ แล้วเราจะกำจัดฝุ่นเหล่านี้ออกไปจากบ้านของเราได้อย่างไร
-
กำจัดต้นตอของการเกิดฝุ่น
- เสื้อผ้า ควรจัดเก็บเสื้อผ้าเข้าตู้ที่ปิดมิดชิด
- พรมปูพื้น เป็นของตกแต่งบ้านที่อมฝุ่นได้ดีที่สุด ถ้าไม่จำเป็นขอแนะนำว่าอย่าใช้เลยค่ะ ควรใช้เป็นพื้นไม้หรือ
พื้นยางแทน แต่ถ้าชอบจริง ๆ ก็ขอให้หมั่นซักทำความสะอาดหน่อยนะคะ - ในห้องนอน ต้องจัดให้มีเฟอร์นิเจอร์น้อยชิ้นที่สุด เตียงนอนควรใช้เป็นแบบที่ใต้เตียงโปร่ง ง่ายต่อการทำความสะอาด ไม่ควรวางสิ่งของไว้ใต้เตียง ผ้าปูที่นอน ปลอกหมอน ผ้าห่ม มุ้ง และผ้าคลุมเตียง ควรใช้ชนิดที่เป็นผ้าที่ซักรีดง่าย สำหรับผู้ที่แพ้ตัวไรฝุ่น อาจใช้ผ้าพลาสติกหรือผ้าชนิดพิเศษหุ้มหมอนและที่นอนก่อนปูผ้าหรือใส่ปลอกหมอนตามปกติ เพื่อป้องกันไม่ให้สารก่อภูมิแพ้จากตัวไรฝุ่นฟุ้งกระจายออกมา
- พื้นห้องที่เป็นไม้ควรขัดด้วยน้ำมัน เพราะเมื่อฝุ่นตกลงบนพื้นแล้วจะเกาะติดไม่ฟุ้งกระจายต่อไป ง่ายต่อการทำความสะอาด
- ท่านที่เป็นนักสะสมสิ่งของไม่ว่าจะเป็นหนังสือ ซีดีหนัง ซีดีเพลง หรือตุ๊กตาต่าง ๆ ควรหาตู้ที่มีบานปิดเป็น
กระจกใส นอกจากจะได้โชว์ของสะสมแล้วยังเป็นการป้องกันไม่ให้ฝุ่นลงมาเกาะอีกด้วย - ห้องนั่งเล่น ควรเลือกโซฟาหรือเก้าอี้ที่เป็นหนัง ถ้าเป็นเบาะแบบผ้าหุ้มก็ขอแบบที่สามารถถอดซักทำความสะอาดได้นะคะ
- การจัดตกแต่งบ้าน พยายามจัดบ้านให้มีซอกมุมน้อยที่สุด เพื่อสะดวกในการทำความสะอาด และลดแหล่งรวมฝุ่น
- สัตว์เลี้ยง ไม่ว่าจะเป็นน้องหมาหรือน้องแมว ควรเลี้ยงไว้นอกบ้าน ยิ่งบ้านใดที่มีเด็กเล็กควรต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ นอกจากจะเสี่ยงให้เกิดอาการแพ้แล้วอาจเกิดอันตรายจากการกัดหรือขีดข่วนได้
- ก่อนออกไปทำงาน อย่าลืมปิดประตูหน้าต่างนะคะ ทั้งนี้เพื่อป้องกันฝุ่นที่อยู่นอกบ้านเข้ามาในบ้าน
- ปลูกต้นไม้รอบ ๆ บ้าน เป็นวิธีการป้องกันฝุ่นแบบธรรมชาติ อีกทั้งยังช่วยทำให้บรรยากาศของบ้านสดชื่นขึ้นด้วย
-
กำจัดฝุ่นโดยการทำความสะอาด
นอกจาการป้องกันไม่ให้เกิดฝุ่นแล้ว การทำความสะอาดบ้านก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะช่วยให้บ้านเราไร้ฝุ่น ฉบับนี้มีวิธีการกำจัดฝุ่นมาฝากค่ะ ก่อนอื่นต้องเตรียมอุปกรณ์ก่อน อันได้แก่
- ไม้ปัดฝุ่นเทคนิคในการปัดฝุ่นให้เริ่มจากปัดจากจุดที่สูงก่อน เช่น บนหลังตู้ ผนังสูง บนบานหน้าต่าง เรื่อยลงมาจนถึงชั้นวางของ ปัดฝุ่นบนโต๊ะ สุดท้ายปัดฝุ่นตามขอบผนังด้านล่าง
- ไม้กวาดสำหรับกวาดเอาฝุ่นละอองจากที่เราปัดลงมาทั้งหมดออกไป นอกจากไม้กวาดแล้วเดี๋ยวนี้ครอบครัวสมัยใหม่มักใช้เครื่องดูดฝุ่นแทนการกวาด บางครั้งการใช้ไม้กวาดอาจจะทำให้ฝุ่นยิ่งฟุ้งกระจายมากยิ่งขึ้น การใช้
เครื่องดูดฝุ่นสามารถดูดเอาเจ้าฝุ่นออกจากพื้นได้อย่างดี ประสิทธิภาพในการกำจัดฝุ่นอาจมากกว่าการกวาด เพราะสามารถดูดได้ตามซอกมุม ดูดฝุ่นตามมุ้งลวด ผ้าม่าน บนโซฟา พอใช้งานเสร็จก็แค่นำเอาฝุ่นที่ดูดออกมาใส่ถุงพลาสติกไปทิ้งได้อย่างง่ายดาย แต่เครื่องดูดฝุ่นก็มีราคาค่อนข้างสูง มีให้เลือกหลายแบบ หลายขนาด แล้วแต่การใช้งาน อย่างไรแล้วลองเลือกดูตามความเหมาะสมนะคะ - ผ้าฝ้ายสำหรับถูทำความสะอาด หลังจากปัดฝุ่นดูดฝุ่นแล้ว ก็มาถึงขั้นตอนการเช็ดทำความสะอาดตามชั้นต่าง ๆ ข้อดีของผ้าฝ้ายคือ สามารถเช็ดโดยไม่ทิ้งร่องรอยของใยผ้าไว้
- ขั้นตอนสุดท้ายคือการถูพื้น อุปกรณ์ที่ขาดไม่ได้คือไม้ถูพื้นที่ทำจากเส้นเชือกจะทำความสะอาดได้ดีกว่าไม้ถูพื้นที่เป็นฟองน้ำ อาจใช้น้ำยาถูพื้นกลิ่นหอมอ่อน ๆ ผสมน้ำ ปัจจุบันนี้มีเครื่องทำความสะอาดระบบไอน้ำ เครื่องที่ว่านี้จะพ่นไอน้ำที่มีอุณหภูมิของน้ำสูงกว่า 100 องศาเซลเซียสออกมา ซึ่งความร้อนระดับนี้สามารถขจัดคราบสกปรกต่าง ๆ ฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ขนาดเล็ก ไรฝุ่นบนที่นอน เบาะเก้าอี้ ทำความสะอาดพื้นไม้ ผ้าม่าน มุ้งลวด โดยไม่มีสารเคมีใด ๆ เจือปน ดิฉันดูแล้วก็น่าใช้นะคะ คิดว่าคงมีจำหน่ายตามห้างสรรพสินค้าทั่วไป เหมาะสำหรับคุณแม่บ้านยุคใหม่ที่มีเวลาน้อย
การกำจัดฝุ่นในบ้านให้หมดจดจริง ๆ นอกจากจะต้องทำอย่างสม่ำเสมอแล้ว ในการทำความสะอาดแต่ละครั้งต้องใช้เวลามาก ซึ่งผู้ที่ลงมือทำนั้นจะต้องเผชิญกับความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้าหรือเกิดความเครียด ท่านที่กำลังอยู่ในภาวะแบบนี้ ลองหรี่ตาบ้างก็ได้ค่ะ บ้านจะมีฝุ่นบ้างนิด ๆ หน่อย ๆ ก็ช่างเถอะค่ะ จัดเวลาทำความสะอาด ไม่จำเป็นต้องทำความสะอาดทุกวัน ถ้าไม่มีเวลาจริง ๆ ทำอาทิตย์ละครั้งก็พอ บ้านก็ไม่จำเป็นต้องสะสมของอะไรมากมาย เมื่อถึงเวลาทำความสะอาดลองชักชวนสมาชิกที่บ้านมาช่วยกัน รับรองว่าการทำความสะอาดบ้านจะเป็นเรื่องสนุกแน่นอนค่ะ
Resource: HealthToday Magazine, No.205 May 2018
