ต่อจากตอนที่แล้ว…คนไม่พอ
จำนวนลูกหลานนับไปนับมาอย่างไรก็ไม่พอที่จะเข้าเวรดูแลผู้สูงอายุสมองเสื่อมสัปดาห์ละ 7 วัน วันละ 24 ชั่วโมง ก็ถึงเวลาหาพี่เลี้ยง (caregivers) หาพี่เลี้ยงส่วนตัว หาพี่เลี้ยงจากศูนย์บริการ ระดับการศึกษาของพี่เลี้ยงมากน้อยเพียงไร เหล่านี้เป็นเงินเป็นทองทั้งสิ้น หากใช้บริการจากศูนย์จัดหาพี่เลี้ยง ค่าใช้จ่ายอย่างไรก็เป็นหลักหมื่นบาทต่อเดือน และต้องจ่ายไปเรื่อยๆ
ถึงตอนนี้ได้เวลากางแผนที่ทรัพยากรบุคคลอีกรอบ หลักการทั่วไปคือคนออกแรงออกแรง บางคนออกแรงไม่ได้ก็ออกเงิน พี่น้องควรประชุมกันให้รู้เรื่องว่าใครอยากออกอะไรมากน้อยเท่าไร ก็ภาวนาว่าจะไม่มีประเภททั้งแรงก็ไม่ออกเงินก็ไม่ออก
เงินเป็นของหายาก ต่อให้ได้มามากน้อยเพียงไรก็ควรระมัดระวังการใช้จ่าย พี่น้องควรพูดคุยหรือประชุมกันสม่ำเสมอว่าเงินที่ทุกคนลงขันนี้ควรจ่ายเป็นค่าอะไร สมัยนี้ไอทีดีมากสามารถพูดคุยหรือประชุมกันด้วยไลน์ ว็อทแอพ หรือเฟสบุ๊ค ข้ามจังหวัดหรือข้ามประเทศสบายๆ หลักการคือ จ่ายเฉพาะเรื่องที่หากไม่จ่ายต้องแย่แน่ๆ
ค่าพี่เลี้ยง ไม่มากก็น้อยควรจ่าย เพราะเป็นทางเดียวที่จะลดภาระของลูกหลาน (ซึ่งทุกคนมีภาระครอบครัว บ้าน และงานของตนเอง) นอกจากนี้พี่เลี้ยงเป็นบุคคลที่พิเศษ พิเศษตรงไหน ?
พิเศษตรงที่เขาไม่ใช่ญาติ ไม่ใช่ลูกหลาน ความพิเศษนี้ทำให้พี่เลี้ยงไม่ผูกพันกับบุพการีของเรามากจนเกินไปซึ่งเป็นข้อดี เขาจะมีระยะห่าง (detach) ตามสมควร เขาทำหน้าที่ตามที่ได้รับการว่าจ้างและมอบหมาย เขามักจะไม่ทุกข์ร้อนไปกับอาการหรือพฤติกรรมของผู้สูงอายุมากเท่าลูกหลาน ซึ่งเป็นเรื่องดี
ลูกหลานส่วนใหญ่มีปัญหาเรื่องชอบดูแลเกินพอดี วิตกวิจารณ์กับการเปลี่ยนแปลงแม้เพียงเล็กน้อย อะไรเหล่านี้ไม่เป็นผลดี มักทำให้ผู้ป่วยไม่สงบ พี่เลี้ยงนั่งดูเฉยๆ กลับจะดีกว่าในหลายๆ ครั้ง ผู้สูงอายุสมองเสื่อมมักมีอาการขึ้นๆ ลงๆ เป็นธรรมดา ช่วงที่ “ขึ้น” ขอให้นั่งดูสักพัก ส่วนใหญ่ท่าน “ลง” เองได้ ดังนั้นเงินก้อนหนึ่งต้องจ่ายให้เป็นค่าพี่เลี้ยงแน่ๆ
พี่เลี้ยงที่ดีเป็นของหายาก คนที่สะอาดสะอ้าน ใส่ใจบุพการีของเรา อดทนใจเย็น นิสัยส่วนตัวโอเค พร้อมจะอุ้มผู้สูงอายุของเราเมื่อจำเป็น ไม่รังเกียจสิ่งปฏิกูลที่ออกจากบุพการีของเรา ไม่ลาบ่อย คุณสมบัติเหล่านี้หายากหากพบเมื่อไรจ่ายโบนัสให้มากๆ
ระยะแรกของการหาพี่เลี้ยงอาจจะเปลี่ยนบ่อยเป็นเรื่องธรรมดา แต่การผูกใจให้คนดีอยู่เป็นเรื่องที่ต้องใส่ใจ ถ้าทำสำเร็จจะคุ้มค่ามากที่สุด ดังนั้นนี่เป็นขั้นตอนบริหารงานบุคคลด้วย โบนัสต้องจ่าย แต่โบนัสก็มิใช่คำตอบสุดท้าย สิ่งที่พี่เลี้ยงต้องการมากกว่าคือการเคารพและให้เกียรติ ดังนั้นเราควรแสดงความเคารพและให้เกียรติ ปฏิบัติต่อพี่เลี้ยงเสมอลูกหลาน มีขนมมาฝาก มีของขวัญมาให้ สอบถามสารทุกข์สุขดิบบ้านของเขาว่าเป็นอย่างไร
แม้กระทั่งเรื่องอาหารการกิน 3 มื้อของพี่เลี้ยงก็เป็นประเด็น คิดวางแผนและจัดระบบให้ดีว่าจะให้เขาอยู่กินอย่างไรอย่างมีศักดิ์ศรีและความเป็นอยู่ที่ดีตามสมควร จะทำกับข้าวให้เขากิน จะให้เขาทำกับข้าวกินเอง จะให้เขาซื้อกินเอง เรื่องเหล่านี้เป็นเรื่องละเอียดอ่อนของการบริหารบุคคล ทำดีจะได้คนดี ทำทิ้งๆ ขว้างๆ ระวังบุพการีของเราจะถูกทิ้งๆ ขว้างๆ ด้วย พูดง่ายๆ ว่าหาคนดีให้พบแล้วมัดใจให้อยู่หมัด
หากลูกหลานมีเงินมากจะจ่ายอะไรก็ได้ก็แล้วไป หากมีเงินน้อยต้องคิดให้หนักว่าจะจ่ายอะไร นอกจากพี่เลี้ยงแล้ว ค่าใช้จ่ายขั้นต่อไปคือค่าเครื่องใช้ประจำวัน สบู่ แชมพู ยาสีฟัน นั่นนี่ที่มนุษย์คนหนึ่งต้องใช้ พ้นจากเรื่องนี้คือ เรื่องการปรับปรุงสิ่งแวดล้อม ถ้ามีเงินจำกัด ใช้เงินนั้นปรับปรุงสิ่งแวดล้อมก่อน อย่าหมดเงินไปกับค่ายาโดยไม่จำเป็น
Resource: HealthToday Magazine, No.178 February 2016
