ถ้าจะพูดถึงหนึ่งในอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นบ่อย อาการปวดท้องคงเป็นอันดับต้น ๆ ในชีวิตการทำงานของผมเจอผู้ป่วยหลายคนที่อดทนกับอาการปวดท้องของตนอยู่หลายวันเพราะคิดว่าไม่เป็นอะไร สุดท้ายต้องได้รับการผ่าตัดฉุกเฉิน เกือบเอาชีวิตไม่รอด เพราะฉะนั้นจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องรู้ว่าอาการปวดท้องแบบไหนที่เป็นอันตราย และไม่สามารถรอให้หายไปเองได้ ต้องรีบรับการรักษาโดยด่วน มิเช่นนั้นอาจสายเกินไป
ทุก ๆ 1 ชั่วโมงที่เรา “นั่ง” เพิ่มขึ้น สัมพันธ์กับการเพิ่มโอกาสตายจากโรคหัวใจและหลอดเลือด 4% จากมะเร็ง 1% และตายจากทุกสาเหตุ 3%
ในภาวะปกติหมอนรองกระดูกจะเป็นตัวพยุงหรือคล้าย ๆ โช้คของรถคอยรับแรงกระแทกที่หลัง แต่ถ้าเกิดอยู่ในท่าที่ไปเพิ่มแรงกดแรงดันที่หลังมากเกินปกติ ไม่ว่าจะเป็นก้มยกของ ไอจามแรง ๆ เบ่งแรง ๆ หมอนรองก็เคลื่อนจะไปกดเส้นประสาทจนทำให้เกิดอาการปวดได้
อาการปวดท้องเฉียบพลันถือเป็นภาวะที่ต้องคอยสังเกตและเฝ้าระวังอาการอย่างใกล้ชิด หลายครั้งที่เรามัวคิดว่า “เป็นโรคเดิมนั่นแหละ เดี๋ยวก็หาย อย่าไปคิดมาก” สุดท้ายแล้วกลับเป็นการปล่อยให้อาการเจ็บป่วยรุนแรงและมีภาวะแทรกซ้อนขึ้นมามากมาย หากอาการปวดท้องของท่านไม่ดีขึ้น ให้จำไว้นะครับว่า “มาหาหมอเถอะ หมออยากเจอครับ”
ยิ่งปวดหนัก-หากใช้เกิน เวลาปวดหัวไม่ว่าจะเป็นไมเกรนหรือปวดหัวประเภทใดๆ สิ่งหนึ่งที่คนป่วยต้องเรียกหาคือยาแก้ปวด ไม่ว่าจะเป็นพาราเซตามอล ยาเออร์โกทามีน ยาเอ็นเสด หรือยาอื่นๆ อย่างไรก็ตามการใช้ยาแก้ปวดพร่ำเพรื่อเกินไปกลับส่งผลให้อาการปวดหัวหนักยิ่งขึ้น จนอาจเป็น “โรคปวดหัวเหตุจากใช้ยาเกิน”
“การรู้เฉย ๆ โดยไม่คิด ไม่รู้สึกอะไร” จะใช้พลังงาน ใช้เลือดไปเลี้ยงสมองส่วนต่าง ๆ ของร่างกายน้อยกว่า “การคิด” ระบบสู้จะทำงานลดลง ระบบพักทำงานมากขึ้น หัวใจทำงานบีบ-คลาย เบาลง ช้าลง อย่างสบาย ๆ หลอดเลือดขยายตัว ความดันเลือดก็ลดลง
ยาเสื่อมสภาพ คือ ยาที่ใช้ไม่ได้แล้ว ไม่มีประสิทธิภาพในการรักษาแล้ว เนื่องจากเป็นยาที่หมดอายุ หรือยาที่มีหน้าตาเปลี่ยนไปจากเดิม เราจะรู้ได้ว่ายาหมดอายุโดยดูบนกล่องหรือขวดยา จะมีวันหมดอายุเขียนกำกับไว้เสมอ อย่างไรก็ตามแม้จะมีวันหมดอายุกำหนดไว้ ยาก็อาจเสื่อมสภาพได้ก่อนกำหนดวันหมดอายุที่ระบุไว้บนกล่องหรือขวดยา เนื่องจากเก็บยาไม่ดี หรือยาโดนแดด
บางครั้งการปล่อยให้กาลเวลาเยียวยารักษาแผลโดยที่เรามองดูอย่างพินิจพิคราะห์ อย่าเพิ่งด่วนถอดใจหรือท้อแท้ สุดท้ายเมื่อถึงเวลาอันเหมาะสม กาลเวลาก็สามารถรักษาแผลใจให้สมานได้อยู่เสมอ ดังที่มีคนเคยกล่าวไว้ว่า “Failure are part of life if you don’t fail, you don’t learn. If you don’t learn you’ll never change.”
ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดผิดปกติ สูบบุหรี่ อ้วนพีมีพุง รวมทั้งผู้ที่เป็นหลอดเลือดแดงแข็ง ควรตั้งเป้าหมายและตัวชี้วัดในการดูแลตนเองให้ใช้ชีวิตอยู่กับปัจจัยเสี่ยงอย่างมีความสุข ห่างไกลจากอาการ โรคแทรกซ้อน และความพิการที่จะตามมา ซึ่งทำได้ด้วยการการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพอย่างน้อย 5 อย่าง ได้แก่ กินให้ดี เดินให้เร็ว หายใจช้า สั่งลาพุง และมุ่งปรับพฤติกรรม
จากการได้พูดคุยกับคนที่ต้องเกี่ยวข้องกับโรคที่มีก้อนเนื้อที่เติบโตค่อนข้างเร็ว ความรู้สึกที่เกิดทันทีที่รับรู้หรือสงสัยว่ามีเนื้องอกที่โตเร็วในร่างกายคือ กลัว เพราะ ภาพที่ผูกติดมากับโรคนี้คือ ความทุกข์ทรมานทั้งจากโรค และจากการรักษา และความตาย นั่นเป็นเหตุให้มักจะได้ยินคำถามเสมอ ๆ ว่า เขาว่าโรคนี้รักษาไม่หาย ต้องทรมาน ต้องผมร่วง ผอม อาเจียน กินไม่ได้ และมักจะตายทั้งนั้น จริงไหม